Van Hattum en Blankevoort streeft, als civiele betonbouwer, naar het terugbrengen van de effecten van betonbouw op het milieu. Dit geldt voor vrijkomend afval (bekistinghout, restbeton) maar ook voor energieverbruik en CO2-uitstoot bij de productie van beton. Dat doen we o.a. door ons in te zetten voor de toepassing van geopolymeerbeton. Dit sluit aan bij de concernbrede doelstelling van VolkerWessels om in 2030 emissievrij te bouwen.
Beton is het meest gebruikte bouwmateriaal ter wereld. Het is relatief goedkoop, overal verkrijgbaar, sterk, heeft een lange levensduur en is in allerlei denkbare vormen toepasbaar. Dat lijkt ideaal, ware het niet dat beton ook zeer milieubelastend is. Eén van de ingrediënten van beton, het bindmiddel, is cement. De productie van cement levert wereldwijd een bijdrage van ongeveer 7% van de totale CO2-uitstoot. In Nederland mengen we cement met grote hoeveelheden hoogovenslakken, een restproduct van de staalindustrie, waardoor de footprint van het gebruikte cement aanzienlijk lager is, desalniettemin nog steeds significant.
Het bindmiddel van traditioneel beton bestaat uit water en cement, ook wel de lijm tussen het zand en grind. Om de CO2-footprint van beton écht te kunnen verlagen moet er gekeken worden naar alternatieven voor cement. En die zijn er: aardachtige grondstoffen die samen met een alkalische stof een steenachtig bindmiddel vormen, net als cement en water. De officiële brede benaming is Alkali Activated Cementitious Material (AACM), waar geopolymeerbeton een subonderdeel van is.
Deze techniek is niet nieuw. Voor de bouw van vele Romeinse kunstwerken, zoals het Pantheon, is een bindmiddel uit de AACM-productgroep toegepast. Deze techniek is echter lange tijd van het toneel verdwenen. Gebaseerd op ruim 150 jaar ervaring met traditioneel, gewapend beton is het lastig voor een nieuw product als geopolymeerbeton om aan alle reguliere verwachtingen te voldoen. Terecht: niemand wil een constructie na 5 jaar om veiligheidsredenen afbreken.
Dat het lang duurt om het patroon van werken met traditionele materialen te doorbreken kunnen we als Van Hattum en Blankevoort beamen. In 2014 heeft Van Hattum en Blankevoort als eerste Nederlandse aannemer een mockup (veldtest) uitgevoerd met geopolymeerbeton langs de ringweg A10. Sindsdien heeft geopolymeerbeton steeds meer draagvlak gekregen in de Nederlandse bouw. Waar het eerst nog werd gezien als gevaarlijk beton, beton waar niet mee te werken valt of beton dat zijn eigenschappen niet kan behouden, wordt geopolymeerbeton door het Betonakkoord inmiddels aangemerkt als meest veelbelovende maatregel om CO2 in de betonketen te reduceren.
Geopolymeerbeton bestaat net als traditioneel beton uit grof en fijn toeslagmateriaal, water en eventuele vul- en hulpstoffen. Echter zonder cement, maar met andere aardachtige materialen die alkalisch geactiveerd worden. Dit levert in verharde vorm een gel op die vergelijkbare eigenschappen heeft als cementsteen. Op vele fronten zijn de prestaties en eigenschappen te vergelijken met of zelfs beter dan cementbeton. Het grootste verschil is de 50 tot 80% reductie van de CO2-footprint in de productiefase.
Van Hattum en Blankevoort spant zich enorm in om het gebruik van geopolymeerbeton te stimuleren en het kennisniveau hiervan te verhogen. Het bouwen met geopolymeerbeton wordt gevolgd door monitoring van prestaties op de lange termijn en het uitwisselen van resultaten, kennis en ervaringen. Om die ervaringen op te doen zijn we in diverse projecten met onze opdrachtgevers en bevoegd gezag in gesprek om geopolymeerbeton toe te kunnen passen.
Dat kunnen we doen dankzij de technologie van het bindmiddel van geopolymeerbeton, zoals ontwikkeld door Sqape waar we momenteel gebruik van maken en, in eerdere projecten, de technologie van Theo Pouw. Het delen van de kennis en kunde door deze bedrijven maakt het ons als aannemer mogelijk om geopolymeerbeton als alternatief aan te kunnen bieden.
Met als uiteindelijk doel om het gebruik van CO2-arme bindmiddelen de norm te maken en passend bij onze doelstelling om in 2030 emissievrij te bouwen.
RWZI
Bij een waterzuiveringsinstallatie voeren we diverse werkzaamheden uit waar de in-situ gestorte betonwerken uitgevoerd worden in geopolymeerbeton. We realiseren hier een slibbuffertank en verschillende fundatieplaten (uitvoering juli-september 2023).
Port of Rotterdam
Havenbedrijf Rotterdam heeft een uitgebreide proef uitgevoerd met het gebruik van geopolymeerbeton in een maritieme omgeving. Van Hattum en Blankevoort was als aannemer betrokken bij de uitvoering van de proef door het leveren van de stortploeg, het realiseren van de bekistingen en het uitvoeren van ingangscontroles op het mengsel (uitvoering Q1 en Q2 2023).
Lees er meer over: Havenbedrijf Rotterdam beproeft gebruik cementloos beton in maritieme omgeving
Galgenveldbrug
In Amsterdam heeft Van Hattum en Blankevoort de renovatie afgerond van de monumentale Galgenveldbrug. Daarmee is de eerste brugrenovatie in onze hoofdstad met toepassing van geopolymeerbeton een feit! Het cementloze beton is gebruikt voor de nieuwe pijlers van de brug (uitvoering oktober 2022 – maart 2023).
Lees er meer over: Van Hattum en Blankevoort renoveert eerste brug in Amsterdam met geopolymeerbeton
Om geopolymeerbeton te kunnen toepassen bij een project van Rijkswaterstaat heeft Van Hattum en Blankevoort een aanvraag ingediend bij het Betoninnovatieloket voor de validatie van geopolymeerbeton. Het Betoninnovatieloket is een initiatief van opdrachtgevers en marktpartijen om de snelheid van de toepassing van innovatieve beton en betonproducten te vergroten. Het Betoninnovatieloket wil dit bereiken door een onafhankelijk oordeel te geven over de geclaimde prestaties van deze innovatieve producten. Als eerste partij hebben wij een volledig dossier aangeleverd ter beoordeling. Na een positief besluit verwachten we medio oktober 2023 te starten met de uitvoering.
Bijvoorbeeld hoe de Nederlandse regelgeving erin staat, of informatie over praktische uitvoerbaarheid? Schroom dan niet en stuur een e-mail. Bij Van Hattum en Blankevoort weten we als geen ander dat openheid en het delen van kennis cruciaal is om de verduurzaming van de Nederlandse bouw een impuls te geven, daar dragen we graag ons (geopolymeer)steentje aan bij.
